40-dagenretraite
40-dagen 2025: Hij is onder ons
Steun ons1. Het luistergesprek en de Gemeenschap van Christelijk Leven (GCL)
Naast het persoonlijk bidden met de dagelijkse Bijbelimpulsen, kan je ook deelnemen aan uitwisselingsgroepjes rond deze retraite. In deze groepjes delen deelnemers over hun gebedservaring tijdens de retraite.
Dit delen gebeurt in de vorm van het luistergesprek. De werkwijze is er specifiek op gericht om ruimte te maken voor luisteren en discussie te vermijden. Het is een goede manier om je geloof te verdiepen en om samen kerk te vormen en om te leren luisteren naar het Woord van God, naar de christelijke traditie, naar elkaar en naar je eigen innerlijk. Het luistergesprek vormt ook het DNA van de maandelijkse bijeenkomsten van de groepen van de Gemeenschap van Christelijk Leven (GCL) in Vlaanderen en Nederland. Het luistergesprek binnen groepen van 6-8 personen staat daarbij centraal naast het samen bidden en het samenzijn.
2. Tot stilte komen 1 (Luisteroefening)
• Zit rechtop en gemakkelijk, met steun in je rug.
• Let nu op alle geluiden veraf die je kan horen. Luister er naar, zonder te proberen om ze te benoemen …
• Let nu op de meer subtiele geluiden dichtbij. Gewoon luisteren, je er bewust van worden.
• En het geluid van je hartslag, zachtjes, op het eigen ritme van je leven …
• En het geluid van de stilte in de ruimte waar je bidt, de stilte binnen in jezelf …
• Luister zo, enkele minuten lang.
Vrij naar: Praying in Lent van Donal Neary s.j.
Bekijk ook het citaat van deze week.
3. Tot stilte komen 2 (ademhalingsoefening)
In deze oefening ga je je gehele aandacht richten op de lichamelijke gewaarwordingen van het in- en uitademen. Probeer hierbij het ritme van je ademhaling constant te houden.
Spits je aandacht toe op de frisse lucht die je in je neusgaten voelt binnenkomen en vervolgens op de warme lucht wanneer je uitademt. Het zou kunnen dat je bij het begin van deze oefening heel bewust wordt van je ademhaling en dat je vaststelt dat ze onregelmatig wordt. Gewoonlijk blijft dit echter niet duren. Mocht dit wel het geval zijn en je merkt dat je in ademnood komt, dan wil dit zeggen dat dit op dit ogenblik geen geschikte oefening is voor jou.
De meeste mensen stellen vast dat bij deze oefening hun wijze van ademen gaat veranderen. De ademhaling wordt dieper en langzamer en ze beginnen zich wat slaperig te voelen. Op zich is het een heel goede ontspanningsoefening. Als je er echter een meer expliciet gebed van wil maken, laat dan het inademen de uitdrukking zijn van alles waar je naar verlangt in het leven, hoe onbereikbaar dat verlangen ook mag lijken. Laat je uitademen vervolgens uitdrukking zijn van je verlangen om alles aan God toe te vertrouwen, je leven en je zorgen, je zonde, je schuld en je spijt.
Het is belangrijk dat je dit alles doet zonder jezelf te beoordelen, ongeacht of het gaat over goedkeuren of afkeuren. Houd je aandacht gericht op je verlangen om die zorgen over jezelf los te laten en ze niet vast te houden als waren ze een kostbare schat.
Vrij naar: God of Surprises van Gerry W. Hughes s.j.
4. Het levensgebed
Ignatius van Loyola stelt voor om minstens éénmaal per dag tijd uit te trekken voor het levensgebed. Het gaat over een moment van biddende stilte om terug te blikken op de voorbije tijd, aan de hand van drie puntjes : dank u, sorry en alstublieft.
– Dank u
Eerst je herinneren wat in de voorbije dag reden is om te danken, hoe klein of onbenullig ook. Je bewust worden van datgene dat leven, vreugde, rust, volheid … heeft gebracht. Het gaat hier over sporen van leven. In de mate dat je je er bewust van wordt dat een ervaring, persoon, gewoonte … je doet groeien in je menszijn zal je er ook voor kunnen kiezen om dat soort ervaringen meer plaats toe te kennen in je leven.
Deze eerste fase is de belangrijkste. Danken betekent immers dat je je heel uitdrukkelijk gaat plaatsen in verbondenheid met Diegene waarvan je gelooft dat Hij het leven geeft. In het Frans spreekt men van rendre grâce: het suggereert dat je iets teruggeeft van een genade die je voordien gekregen hebt. Biddend danken is erkennen dat je niet zelf aan de oorsprong ligt van je bestaan. Maar dat dit je voortdurend zo maar wordt aangeboden. Hoe meer je kan danken, hoe meer je elk ogenblik van de dag kan beleven als een uitnodiging om dichter bij God te komen.
Indien je weinig tijd hebt kan je je beperken tot het danken.
– Sorry
Het gaat nu over datgene wat niet goed verlopen is in de voorbije periode. Datgene wat op het niveau van de diepere affectieve bedding leegte, droefheid, onrust heeft nagelaten. Waar jezelf geen bron van leven bent geweest, maar eerder iets van ‘dood’ hebt aangereikt of ervaren.
In de mate dat je groeit in het dankbare bewustzijn dat God aanwezig en werkzaam is in je leven wordt het mogelijk om op zoek te gaan naar je weigeringen om in te gaan op zijn uitnodiging en om vergeving te vragen. Wie dankbaar in het leven staat heeft vaste grond onder de voeten en geen schrik om de plaatsen van dood in zijn leven onder ogen te nemen.
De vrucht van deze vraag om vergeving is berouw. Berouw betekent dat je er naar verlangt bij te sturen; nog anders gezegd dat je verlangt naar méér leven want dichter bij God.
– Alstublieft
Het danken en vragen om vergeving maken dat je een fijner bewustzijn hebt van leven en dood. Er is nu plaats voor het maken van voornemens.
Hiermee ga je nog een stap verder in die erkennende en ontvangende houding en in dankbaarheid. Deze derde etappe is het ogenblik om je werkpunten aan te bieden aan de Heer en ook om steun te vragen daar waar je nu met grotere duidelijkheid ziet dat je die nodig hebt.
Bekijk ook het citaat van deze week.
5. “Ik heb me voorgenomen om zorgeloos te leven.”
Blijf maar lekker dromen, denkt u wellicht als u deze woorden leest. Ze zijn een citaat van de heilige Claude La Colombière (1641-1682). Deze Franse jezuïet heeft een doorslaggevende rol gespeeld in de verspreiding van de devotie tot het Heilig Hart van Jezus.
De heilige Claude was beslist geen naïeve dromer. Hij was gewoon een christen. Vandaar dat hij geloofde in de Voorzienigheid. God houdt van zijn mensen. God schept ons tot leven, elke seconde van elke dag en nacht. Hij verlangt ons leven in goede banen te leiden. Dat pad is vaak anders dan wij hadden gedroomd of gehoopt. Het is steeds beter.
De grote uitdaging is vertrouwen te hebben in Gods liefdevolle betrokkenheid op ons leven. Veeleer dan ons te laten leiden door steriele angst of argwaan. Dat geldt voor ons persoonlijk leven net zo goed als voor onze gemeenschappen en organisaties. Dat geldt voor onze Kerk in haar geheel. Ook en wellicht in het bijzonder als het erop lijkt dat de zaken verkeerd lopen. God schrijft recht op onze kromme lijnen.
Het vertrouwen waarvan La Colombière getuigt is geen vrijbrief voor luiheid en passiviteit. Gods genade kan maar ten volle vruchten dragen als wij bereid zijn ze te verwelkomen. Daarvoor is onderscheiding nodig: biddend luisteren naar Gods stem. Zowel individueel als gemeenschappelijk. We dienen vervolgens ook zelf de hand aan de ploeg te slaan. God werkt doorheen óns verstand en hart, ónze handen en voeten. (naar Nikolaas Sintobin s.j.)
6. Het kompas van de vreugde
“In het hart van de christen is er vreugde. Altijd. Vreugde die onthaald wordt als een gave en die gekoesterd wordt om haar te kunnen delen met anderen.” Dit citaat van paus Franciscus verscheen op 24 februari 2017 op zijn twitteraccount.
Als je met een Bijbelse tekst gaat bidden, kan je aandacht worden getrokken door de meest verschillende zaken. Er is een eenvoudig criterium om te weten waar je best voorrang aan kan geven. Laat de vreugde het kompas zijn. Richt daar bij voorkeur je aandacht op. De basis intuïtie die hieraan ten grondslag ligt, is dat grotere nabijheid bij God doorgaans gepaard gaat met vreugde. (naar Nikolaas Sintobin s.j.)
Bekijk ook het citaat van deze week.
7. Gods nabijheid: contemplatief zijn in de actie
In Ignatius’ visie worden mensen geroepen om ‘contemplatief’ te zijn in hun handelen, dat wil zeggen beschouwend. De wereld met heel haar wisselvalligheid en onvoorspelbaarheid is een vindplaats van God. Ieder ogenblik kan een ontmoetingspunt worden met Hem. Dit inzicht groeide vanuit een grote ‘vertrouwelijkheid met God’, met wie de mens verkeert ‘zoals een vriend met een vriend’. De activiteiten die de mens ontplooit, zouden hem voortdurend tot inkeer moeten brengen. De reflectie op de diepere betekenis van zijn handelen brengt hem vervolgens weer tot weloverwogen actie. Zo zou heel het doen en laten van mensen doortrokken moeten zijn van de goddelijke oorsprong ervan, elk moment, zodat Gods nabijheid een vanzelfsprekendheid wordt.
8. Dankbaar leven
Ergens, diep in het merg van je mens-zijn – daar waar God kan huizen, heel misschien -, voel je aan dat het er op de eerste plaats niet om gaat volle of vuile handen te hebben, maar dat je moet gaan proberen te aanvaarden, moeizaam en langzaam, dat je handen leeg zijn, dat je niets hebt, dat je alles altijd opnieuw mag en moet ontvangen en dat je alleen maar ontvangend kunt geven.
Frans van der Lugt s.j.
Bekijk ook het citaat van deze week.